Cumhurbaşkanı
Erdoğan, DEAŞ ile mücadeleye ilişkin, "Hava harekatı ile sonuç almak
mümkün değil. Hava destekli kara harekatı yapılmalı" dedi.
, DEAŞ ile mücadeleye ilişkin,
""Eğit-donatta bir mutabakat görünüyor ama diğer iki konuda maalesef
henüz bir mutabakat yok. Tabii bu mutabakat olmadığı sürece burada
sağlıklı bir adımın atılması mümkün değil" dedi.
Erdoğan,
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda, Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite
ile yaptığı görüşmenin ardından, anlaşmaların imza törenine katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşme sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısının ardından, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rusya Devlet Başkanı Vladimir
Putin ile görüşmesinin ardından bugün AB heyeti ile bir araya geldiğini
belirterek, "AB heyetinin Türkiye'den Rusya'ya yaptırım talebinde
bulunduğuna yönelik haberler yansıyor. Bu konu gündeme geldi mi bu
noktada Türkiye'nin tavrı ne olacak" demesi üzerine Erdoğan, "Doğrusu
gelen heyetin benden böyle bir talebi olmadı" karşılığını verdi.
Sadece süreci kendileriyle değerlendirdiklerini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söyledi:
"Yani enerjiyle ilgili Güney Akım yerine şu anda ikame edilecek olan bu
enerji adımında durum nedir, bunu kendileriyle görüştük. Bu henüz bir
ön mutabakattır ama hukuki noktada bağlayıcılığı olmayan bir
ön mutabakattır dedik. Şu anda bu çalışmayı, görüşmeyi Enerji
Bakanlığımız muhataplarıyla devam ettirecek. Bu arada tabii TANAP'ı
görüştük. TANAP ile ilgili nasıl süratli adımlar atıldığını kendilerine
ifade ettim, anlattım. Fakat tabii Nabucco diye yok dedim. Nabucco ile
çok daha önceden görüştük, Ankara'da imzaları attık, o günden bugüne çok
yıllar geçti ama herhangi bir gelişme olmadı. Çünkü tedarikçisi yoktu
doğal gazın. Tedarikçisi olmadığı için de tabii ki böyle bir adımı
atmaları mümkün değildi. Kaldı ki yatırım yapmak için de ortada bir fon
da yoktu. İlk etapta konuşulan 250 milyon dolar gibi bir rakamdı, o
rakamı da temin edemiyorlardı. Dolayısıyla Nabucco, Ankara'da attığımız
imzalarda, Rixos'ta, orada kaldı. Ama TANAP'ta çok hızlı mesafe alındı
şu anda TANAP'ta temeller atıldı, boru siparişleri verildi, bunun
yanında da inşaatı yapacak firmalarla ilgili adımlar atılmış oldu. O da
hızla yürüyor öbür tarafta da şu anda Güney Akım'ın yerine ikame
edilecek olan bu yeni projeyle ilgili hukuki bağlayıcılığı olmadan bu
çalışmalar sürdürülecek. Türkiye olarak ihtiyacımız neyse biz oradan
ihtiyacımızı alabileceğimiz gibi Avrupa ülkeleri de talep etmeleri
halinde oradan doğal gazlarını alabilecekler."
Bir gazetecinin, "IŞİD'le mücadeleye" ilişkin sorusunu, "IŞİD değil, DEAŞ" diyerek düzelten Erdoğan, soruya şu yanıtı verdi:
"Henüz özellikle uçuşa yasak bölge, güvenli bölge konusunda koalisyon
güçleri tarafından taahhüt edilen bir durum yok. Bu da bizim
heyetlerimizde tartışılan bir konu. Eğit-donatta bir mutabakat görünüyor
ama diğer iki konuda maalesef henüz bir mutabakat yok. Tabii bu
mutabakat olmadığı sürece, burada sağlıklı bir adımın atılması mümkün
değil. Niye derseniz? Sadece hava harekatı ile burada netice almak
mümkün değil. Bunun bir kara harekatı olması şart. Kara harekatının,
hava harekatı ile desteklenmesi gerekir ve bu kara harekatında, Özgür
Suriye Ordusu eğer eğit-donat noktasında gerekli desteği alırsa zaten
onlar hazır. Onlar Suriye'nin evlatları ağırlıklı olarak. Bakın şu anda
da Kobani'de ne oldu? Peşmergeleri, biz kendi ülkemizden geçirdik ve
Kobani'ye geçtiler ve son günlerdeki olumlu gelişmeler ortada. Fakat
onlara da yine bu desteklerin verilmesi gerekir. Eğer bu destekler
verilirse hava destekli bu tür bir kara harekatının yapılması, bir de
güvenli bölgenin tesis edilmesi bu defa göçü ne yapacaktır,
engelleyecektir."
Şu anda ciddi bir göçün olduğunu, Türkiye'deki
göçmen sayısının 1 milyon 600 bini bulduğunu belirten Erdoğan, bunların
bakımının, eğitim ve sağlık ihtiyaçlarının Türkiye tarafından
karşılandığını söyledi.
Türkiye'nin göçmenlere verdiği desteğin 5
milyar doları bulduğunu, dünya ülkelerinin Türkiye'ye verdiği desteğin
ise 200 milyon dolar civarında olduğunu ifade eden Erdoğan, "Böyle bir
durumla karşı karşıyayız. Eğit donatın nerede yapıldığı yada yapılacağı
konusunda ise bu tabii taraflar arasında yapılan görüşmelerle uygun
yerler şu anda kendi aralarında da belirlenmiş vaziyette ve tamamıyla
mutabakat sağlandığında da bu eğit donatın belirlenen yerlerde yapılması
süreci de başlayacaktır. Bunun ön hazırlığı, altyapısı her şeyi hazır
vaziyettedir" dedi.
Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite'yi Türkiye'de ağırlamaktan
memnuniyet duyduğunu ifade eden Erdoğan, ziyaretin, geçen yıl
Onbirinci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Litvanya'yı ziyaretinin iadesi
niteliğini taşıdığını kaydetti. "Bu ziyaret, Baltık ülkeleriyle
ilişkilerimizi daha ileriye taşımamızın bir ifadesidir" diyen
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kendisinin de ekimde Letonya ve Estonya'ya
verimli ziyaretler yaptığını anımsattı.
İki ülke halkları
arasındaki temasların Osmanlı İmparatorluğu ile Litvanya Büyük Dükalığı
döneminde başladığına, 1930'da iki genç ülke arasında imzalanan dostluk
anlaşmasıyla ilişkilerin ahdi zeminin oluştuğuna dikkati çeken Erdoğan,
Türkiye'nin tanımadığı işgalle ilişkilerin sekteye uğradığını ancak
1991'de Türkiye'nin Litvanya'nın bağımsızlığını tanıyan ve Vilnius'ta
ilk büyükelçiliği açan ülkelerden biri olduğunu, iki ülke arasında
1994'te dostluk ve işbirliği anlaşması imzalandığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, baş başa ve heyetler arası görüşmelerde, ikili
ilişkilerin yanı sıra Ortadoğu, Kuzey Afrika, Rusya ve Ukrayna'daki
gelişmeleri de ele aldıklarını aktararak, şöyle konuştu:
"Bölgesel ve uluslararası konuları da değerlendirme fırsatımız oldu. Bu
görüşmelerde birçok konuda benzer düşünce ve tutumları paylaştığımızı
memnuniyetle tespit ettik. İki NATO üyesi olarak, ittifak
ilişkilerimizin en önemli unsurlardan birini oluşturduğunu da ifade
etmek isterim.
Türkiye, 2004'te Litvanya'nın NATO üyeliğine en
güçlü destek veren ülkeler arasında yer aldı. 2006 yılında NATO Baltık
Hava Polisliği misyonuna katkıda bulunan ülkemiz, halen Vilnius'ta mukim
NATO Enerji Mükemmeliyet Merkezi'ne personel desteği ve mali katkıda
bulunmaktadır.
Litvanya'nın AB'ye üyelik sürecimize verdiği
destekten memnuniyetimizi ve bu destekten dolayı şükranlarımı ifade
etmek isterim. Bugün imzaladığımız, Avrupa Bütünleşmesi Alanında
İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı ile bu desteğin çok daha görünür ve
güçlü olacağına inanıyorum."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmelerde 2013 sonunda 600 milyon dolar
seviyelerine ulaşan ticaret hacminin ve karşılıklı yatırımların
artırılmasına ilişkin adımlar atılması konusunda mutabık kaldıklarını
dile getirdi. Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite'ye 1 milyar dolarlık
ticaret hacmine ulaşma teklifi yaptığını aktaran Erdoğan, kısa zamanda
bu hedefin gerçekleşmesini diledi.
Grybauskaite'nin katılımıyla
yarın İstanbul'da Türkiye-Litvanya İş Forumu'nun yapılacağını anımsatan
Erdoğan, kendisinin de 2015 yılında yapacağı iadeiziyarette iş
dünyasından isimlerle Litvanya'ya gideceğini, karşılıklı sektörel
çalışmaların gelişmesi için çalışılacağını ifade etti. Erdoğan, iki ülke
arasında ortak ekonomik ve ticaret komitesi kurulmasına yönelik bildiri
imzalandığını, ilişkilerin gelişmesine yönelik kurumsal mekanizma
oluşturulduğunu kaydetti.
Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite
ile iki ülke ilişkilerinin insani boyutunu da ele aldıklarını belirten
Erdoğan, Türkiye'nin Litvanyalı turistlerin en çok tercih ettiği tatil
ülkesi olmasından duyulan memnuniyeti dile getirdi. Her yıl 100 bine
yakın Litvanyalı turistin Türkiye'ye geldiğini söyleyen Cumhurbaşkanı
Erdoğan, bu rakamın 2014 yılında artarak 10 ayda 101 bine ulaştığını
kaydetti.
"Tatarlar ve Karayların kimliğinin yaşatılmasına katkı sağlıyoruz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "14'üncü yüzyıldan bu yana Litvanya'da yaşayan
ve nüfusu 4 bin civarında olan Tatar dostlarımıza, kardeşlerimize
özellikle teşekkür ediyorum. Sayın Cumhurbaşkanı onların hediyesini de
bana ulaştırdılar, benim de onlara göndereceğim hediyeyi kendilerine
ulaştıracakları için ayrıca teşekkür ediyorum" diye konuştu.
Tatarlar ve Karayların tarihi, dini ve kültürel kimliğinin yaşatılmasına
yönelik çabalara TİKA, Diyanet İşleri Başkanlığı, Yurtdışı Türkler ve
Akraba Topluluklar Başkanlığı aracılığıyla maddi ve manevi katkıda
bulunulduğunu söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Litvanya'daki Türkoloji
eğitimine de destek verildiğini vurguladı.
Erdoğan, "Litvanyalı
mevkidaşımla bu konulardaki işbirliğimizi geliştirme konusunda da
mutabık kaldık. Tatar toplumuna ilişkin görüş alışverişimiz kapsamında,
Kırım konusunda Litvanya ile benzer hassasiyetleri paylaştığımızı
gördük" diyerek, ziyaret çerçevesinde imzalanan anlaşmaların ikili
ilişkilerin geliştirilmesine yönelik ortak iradenin somut adımlarını
oluşturduğunu belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyaretin iki
ülke ilişkilerinin her alanda ilerlemesine ve gelişmesine katkı
sağlayacağına olan inancını dile getirerek sözlerini tamamladı.
Anlaşmalar
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite huzurunda, basın toplantısı öncesinde, iki anlaşma imzalandı.
"Türkiye Cumhuriyeti Avrupa Birliği Bakanlığı ile Litvanya Cumhuriyeti
Dışişleri Bakanlığı Arasında Avrupa Bütünleşmesi Alanında İşbirliğine
İlişkin Mutabakat Zaptı", AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır ve
Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevicius tarafından imzalandı.
"Türkiye Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı ile Litvanya Cumhuriyeti Ekonomi
Bakanlığı Arasında Ekonomi ve Ticaret Ortak Komisyonu Kurulmasına
İlişkin Bildiri"ye de Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker ile
Litvanya Ekonomi Bakanı Evaldas Gustas imza koydu.
Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite
Onbirinci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Litvanya'ya ziyaretinin büyük
yankıları olduğunu hatırlatan konuk Cumhurbaşkanı Grybauskaite, bu
ziyaretin iki ülke arasındaki ilişkileri daha da geliştirdiğini,
etkinleştirdiğini ve daha da hızlandırdığını ifade etti. Grybauskaite,
bugün de 2 anlaşmaya imza atılmasının, bu iradeyi tekrar ortaya
koyduğunu söyledi.
NATO üyeleri olarak güvenlik alanındaki
işbirliğini de geliştirme amacı taşıdıklarını dile
getiren Litvanya Cumhurbaşkanı Dalia Grybauskaite, "Birtakım
NATO anlaşmaları ve mutabakat zaptını ivedilikle yürürlüğe sokma
kararlılığımız geçerliliğini koruyor. Bölgenizdeki ve bölgemizdeki
tehditlere vakitlice cevap verebilmek açısından aynı fikri benimsemiş
olmamız ve bu hedefleri nasıl ele alacağımızı konuşmuş olmak bizim için
çok önemliydi" diye konuştu.
Türkiye'ye kendilerine sağladığı devamlı ve kalıcı destek için teşekkür eden Grybauskaite, şöyle devam etti:
"Güvenlik konusundaki adımları ve kararları destekledikleri için ve
özellikle NATO çerçevesindeki mevcudiyetlerinden dolayı
müteşekkiriz. Bölgelerimizdeki durum oldukça çetrefilli. Kolay
çözülebilecek sorunlar yok karşımızda. İşte bu nedenle yakın durmamız
gerekiyor ki ortak çözümler üretebilelim."
Konuk Cumhurbaşkanı
Grybauskaite, ekonomik ilişkiler ve işbirliğini geliştirmekte kararlı
olduklarını dile getirerek, Türkiye'de çok büyük potansiyel ve imkanlar
bütünlüğü olduğuna işaret etti.
"Türkiye'de çok fazla proje
gerçekleştiriliyor. Bizim iş dünyası temsilcilerimizin de
sağlayabileceği katkıların çok büyük olduğuna inanıyorum"
diyen Grybauskaite, bu bağlamda yarın İstanbul'da düzenlenecek
Litvanya-Türkiye İş Forumu'nun önemli olduğunun altını çizdi.
Erdoğan'ın gelecek yıl Litvanya'ya yoğun bir iş dünyasıı temsilcileriyle
yapacağı resmi ziyaretin kendilerini şimdiden çok heyecanlandırdığını
anlatan Grybauskaite, "İki ülke arasında ortak bir siyasi irade var ve
bunu avantajımıza kullanabiliriz ve ekonomik işbirliğimizi bu
şekilde perçinleyebiliriz" diye konuştu.
Grybauskaite, iki ülke
arasında turizm ve eğitim alanında etkin işbirlikleri olduğunu söyledi.
Öğrenci değişim programı Erasmus ile çok fazla sayıda Türk öğrenciye ev
sahipliği yaptıklarını dile getiren Litvanya Cumhurbaşkanı
Grybauskaite, "Bizim üniversitelerimiz, Türk öğrencilere eğitim
vermekten mutluluk duyuyor. Sizler de Litvanyalı turistleri çok büyük
bir zarafetle ağırlıyorsunuz" dedi.
Liderler olarak
ilişkilerinin çok kuvvetli olduğunu vurgulayan Grybauskaite, iş dünyası
temsilcilerinin de bir araya gelerek iki ülkeyi daha fazla
yakınlaştıracağını ve halklara daha büyük refah sağlayacağına olan
inancını dile getirdi.
Grybauskaite, uluslararası toplumda da
özellikle OECD üyeliği ve Birleşmiş Milletler'de Türkiye'den
gördükleri destek için teşekkür etti. Litvanya'nın Türkiye'ye AB'ye
üyelik süreci ve müzakerelerin yürütülmesinde sahip olduğu deneyimi
aktarma konusunda destek sağlayabileceğini kaydeden Litvanya
Cumhurbaşkanı Grybauskaite, şunları söyledi:
"Türkiye'ye bu
noktada elimizden gelen her türlü desteği sağlamaya gayret ettik. Baltık
devletleri -özellikle Litvanya- sizin müzakerelerinizi yakından takip
ediyor ve AB'ye nihai üyeliğinizi destekliyor. Deneyimlerimizi sizlerle
paylaşmaya hazırız ve işte bunun için iki ülke arasında bir mutabakat
zaptı imzalandı. Bu kolay bir süreç değil. Çok hızlı ilerlemesi gereken
ama çetrefilli bir süreç. Bu reformları hayata geçirmek ve üyeliğe bir
adım daha yaklaşmak her zaman bütün paydaşların yararına olacaktır."
Erdoğan'dan Grybauskaite onuruna yemek
Cumhurbaşkanı Erdoğan, resmi ziyaret için Türkiye'de bulunan Litvanya Cumhurbaşkanı Grybauskaite onuruna yemek verdi.
Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda basına kapalı gerçekleştirilen yemek, yaklaşık iki saat sürdü.
Yemeğe, AB Bakanı ve Başmüzakereci Volkan Bozkır, Dışişleri Bakanı
Mevlüt Çavuşoğlu ile Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker de
katıldı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın, Grybauskaite ile düzenlediği basın
toplantısında söz ettiği, Litvanya'daki Tatarlardan kendisine
gelen hediyenin, ülkenin ikinci büyük kenti olan Kaunas'taki 500 yıllık bir caminin kehribardan yapılmış tablosu olduğu öğrenildi. Erdoğan'ın da
Tatarlara, Karahisari hattıyla yazılmış Kur'an-ı Kerim'in tıpkı
basımını gönderdiği belirtildi.
